MANASTIRI I CRKVE
Crkve u selu Rudno
U mestu Rudno nalaze se i dve manje stare crkve: seoska crkva Svetog Nikolaja Mirlikijskog Čudotvorca, iz 9. veka, na 1,5 km od domaćinstva Šekler, u nastavku puta od brvnara kroz šumu, kao i seoska crkva Svete Trojice, sa zvonikom, udaljena 800 metara od etno-restorana "Beli bagrem", usred prelepog pejsaža rudnjanskih visoravni.
Manastir Gradac
12 km оd sela Rudno; U podnožju Golije i blizini grada Raške, smešten je manastir Gradac, podignut krajem 13. veka. Zadužbina je Svete kraljice Jelene Anžujske (u monaštvu Jelisavete), majke srpskih svetih kraljeva – Milutina i Dragutina, supruge srpskog kralja Uroša Prvog, jedne od najuticajnijih i najuglednijih ličnosti svoga doba. U okviru manastirskog zdanja postoje dve crkve: velika je posvećena Blagovestima Presvete Bogorodice, a manja Svetom Nikolaju Mirlikijskom Čudotvorcu. Velika crkva, izuzetne lepote, građena je po uzoru na Studenicu. Sačuvan je vrlo mali deo živopisa, koji po stilu pokazuje sličnost sa sopoćanskim, a po rasporedu scena sa studeničkim živopisom. Pored netruležnih moštiju Sv. Jelisavete, koje su nekada čuvane ovde, manastir je poznat i po osobenom i kreativnom sestrinstvu, koje se bavi ikonopisom, tkanjem, vezom, raznim vidovima umetnosti i grafičkog dizajna, veronaukom za decu...
Manastir Studenica
Na 15 km od Rudna i 40 km od Raške, nalazi se manastir Studenica, podignut oko 1190. godine, nedaleko od živopisne Ibarske klisure. Posvećen je Uspenju Presvete Bogorodice. Njegov ktitor bio je Veliki župan Stefan Nemanja, rodonačelnik srpske državnosti i, zajedno sa svojim najmlađim sinom, Svetim Savom, rodonačelnik srpske duhovnosti. Stefan Nemanja gradio je Studenicu od 1183. do 1196. godine, kada se i zamonašio, dobio ime Simeon i poživeo u svom manastiru dve godine, kao njegov prvi iguman. Sv. Sava je, dok je i sam živeo u Studenici, osnovao prvu pravu srpsku bolnicu, koja je radila od 1207. do 1216. godine. Početak srpske pisane reči i književnosti vezan je upravo za ovaj manastir, kroz rad Sv. Save i Sv. Simeona. Najvažnija zdanja današnjeg manastirskog kompleksa su: Bogorodičina crkva, Kraljeva crkva, crkva Svetog Nikole, priprata kralja Radoslava, riznica, trpezarija Svetog Save, zapadna kula, zidine manastira, stari i novi konaci. Sačuvan je izvorni živopis, još iz vremena Svetoga Save, a glavni studenički slikar bio je jedan od najboljih svoga vremena. Studenička carska lavra je imala značajnu ulogu u mnogim prelomnim istorijskim trenucima našeg naroda i Crkve. Uvrštena je, 1986. godine, u Svetsku kulturnu baštinu UNESKO-a. U Studenici su pohranjene mošti triju svetitelja: Sv. Simeona Mirotočivog (Stefana Nemanje), Sv. Anastasije (njegove supruge i majke Sv. Save) i Sv. Simona monaha (Sv. kralja Stefana Prvovenčanog, brata Sv. Save).
Manastir Pridvorica
21 km оd sela Rudno; Nalazi se uz jedan od obronaka planine Golije, na zaravni iznad leve obale reke Studenice, u blizini sela Pridvorica, 26 km jugoistočno od Ivanjice. Podignut je uz važan srednjevekovi put, koji je spajao ibarsku sa moravičkom kotlinom. Posvećen je Preobraženju Gospodnjem. Vreme njegovog građenja ostalo je nepoznato, a po izvesnim izvorima moglo je biti krajem 13. veka. Kroz istoriju, manastir je više puta stradao, a živopis je sasvim izgubljen. Uprkos tome, njegove arhitektonske odlike svrstavaju ga u najlepše primere srpske srednjevekovne arhitekture. Sam naziv manastira govori o tome da je u blizini bilo sedište, dvor nekog vlastelina. Po predanju, dobio je ime po jednom od uglednih velikodostojnika sa dvora Velikog župana Stefana Nemanje. Manastir Pridvorica sa okolinom ušao je u sastav Rezervata biosfere.
Manstir Stara Pavlica
25 km оd sela Rudno;Crkva je posvećena Svetom apostolu Pavlu, a pretpostavlja se da je podignuta između 9. i 10. veka. Crkva je zapustela i urušavana kroz vekove, a najviše je ugrožena kada je probijen tunel za prugu, ispod same crkve, za vreme komunističke vlasti. Posle mnogo vekova, prvi put je ovde služena Liturgija 2004. godine. O Staroj Pavlici brinu sestre novopavličkog manastira, pod upravom manastira Gradac.
Manasir Đurđevi Stupovi
56.5 km od sela Rudno; Đurđevi Stupovi u Starom Rasu, jedan od najstarijih manastira srednjovekovne Srbije, koji je podigao Stefan Nemanja u prvim godinama posle stupanja na presto Velikog Župana (u osmoj deceniji 12. veka), i danas, posle rušenja, svojom siluetom dominira nad dolinama Raške i Deževe, u nekadašnjem prestonom području srednjovekovne Srbije.
Manastir Sopoćani
66.2 km od sela Rudno; Manastir Sopoćani, posvećen Svetoj Trojici, podigao je srpski kralj Stefan Uroš I (1243-1276) nedaleko od izvora reke Raške, na 17 kilometara od Novog Pazara. Zadužbina trećeg sina kralja Stefana Prvovenčanog svojom veličinom i lepotom nadmašuje sve do tada izgrađene srpske crkve.
Freske manastira Sopoćani su pravo remek-delo umetnosti, što je mnogo godina kasnije Sopoćanima donelo svetsku slavu. Danas je ovo jedan od najznačajnijih srpskih kulturnih spomenika, koji je 1979. godine uvršćen na listu svetske baštine UNESCO.